Bez zwycięzcy sprzed roku
W sobotę w Breście rozpocznie się 95. Tour de France. Najsłynniejszy wyścig kolarski odbędzie się na nowych zasadach i bez zwycięzcy sprzed roku Hiszpana Alberta Contadora.

Wyłączenie Tour de France spod jurysdykcji UCI jest punktem kulminacyjnym konfliktu organizatorów wyścigu, stowarzyszenia ASO, ze światową federacją. Organizatorzy, cieszący się poparciem francuskiego ministra sportu, sami chcieli decydować o wyścigu, o jego obsadzie, co wywoływało ostre sprzeciwy UCI.
Wbrew protestom UCI stowarzyszenie ASO nie zaprosiło ekipy Astana, której niektórzy zawodnicy byli w latach 2006 i 2007 zamieszani w afery dopingowe. Kazachska grupa przebudowała skład, odcięła się od dopingowiczów i zimą zatrudniła Alberto Contadora. Nic to nie pomogło. Hiszpan, który w maju potwierdził wielką klasę, zwyciężając w Giro d'Italia - we Francji nie będzie mógł bronić tytułu.
Pod nieobecność Contadora o zwycięstwo powinni walczyć: drugi przed rokiem Australijczyk Cadel Evans, triumfator Dauphine Libere - Hiszpan Alejandro Valverde, Włoch Damiano Cunego, który aby lepiej przygotować się do Touru zrezygnował z Giro d'Italia i któremu będzie pomagać jedyny Polak - Sylwester Szmyd. Spore szanse daje się Rosjaninowi Denisowi Mienszowowi i liderom duńskiego zespołu CSC - braciom z Luksemburga Andy'emu i Frankowi Schleckom oraz Hiszpanowi Carlosowi Sastre.
Po raz pierwszy od 1967 roku organizatorzy zrezygnowali z rozgrywania prologu i wyścig rozpocznie się etapem z Brestu do Plumelecu. Szóstego dnia rywalizacji kolarze wjadą w góry Masywu Centralnego, podczas etapu kończącego się w Super-Besse.
Później kolumna skieruje się w Pireneje, a w dalszej kolejności w Alpy, gdzie przewidziano jedyny poza Francją etap, z metą we włoskiej stacji narciarskiej Prato Nevoso. Będzie to jeden z czterech odcinków kończących się podjazdem do mety.
Także w Alpach kolarze pokonają, po raz czwarty w historii, najwyższy punkt trasy - przełęcz la Bonette, na wysokości 2802 metrów nad poziomem morza.
Ostatni górski etap, cztery dni przed metą w Paryżu 27 lipca, prowadzić będzie przez legendarne przełęcze - Galibier i Croix-de- Fer, do mety w Alpe d'Huez, które wraca na trasę po rocznej nieobecności.
W tegorocznej edycji zredukowano dystans jazdy indywidualnej na czas. Odbędą się dwa etapy na czas - czwartego dnia wyścigu w Cholet na dystansie 29 kilometrów oraz w przeddzień zakończenia wyścigu w Saint-Amand-Montrond (53 kilometry).
Inną, istotną nowością, jest zlikwidowanie bonifikat czasowych podczas etapów. Podobny zabieg zastosowali już w ubiegłym roku organizatorzy Vuelta a Espana.
Podczas wyścigu przewidziano dwa dni wolne - w Pau u podnóża Pirenejów i we włoskim Cuneo. Jedynym dłuższym transferem będzie poranny przejazd przed startem ostatniego etapu.
W porównaniu z poprzednimi edycjami na trasie znalazło się nieco mniej etapów w wysokich górach, na rzecz odcinków pagórkowatych, sprzyjających akcjom i atakom "harcowników".
W Tour de France wystartuje 17 ekip z licencją Pro Tour i trzy z drugiej dywizji, łącznie 180 kolarzy. Wyścig będzie transmitowany na żywo do 168 krajów.
Trasa 95. Tour de France:
5 lipca: 1. etap Brest - Plumelec, 195 km
6 lipca: 2. etap Auray - Saint-Brieuc, 165 km
7 lipca: 3. etap Saint-Malo - Nantes, 165 km
8 lipca: 4. etap Cholet - Cholet, 29 km (indyw. na czas)
9 lipca: 5. etap Cholet - Chateauroux, 230 km
10 lipca: 6. etap Aigurande - Super-Besse, 195 km
11 lipca: 7. etap Brioude - Aurillac, 158 km
12 lipca: 8. etap Figeac - Tuluza, 174 km
13 lipca: 9. etap Tuluza - Bagneres-de-Bigorre, 222 km
14 lipca: 10. etap Pau - Hautacam, 154 km
15 lipca: dzień odpoczynku w Pau
16 lipca: 11. etap Lannemezan - Foix, 166 km
17 lipca: 12. etap Lavelanet - Narbonne, 168 km
18 lipca: 13. etap Narbonne - Nimes, 182 km
19 lipca: 14. etap Nimes - Digne-les-Bains, 182 km
20 lipca: 15. etap Digne-les-Bains - Prato Nevoso (Włochy), 216 km
21 lipca: dzień odpoczynku w Cuneo (Włochy)
22 lipca: 16. etap Cuneo - Jausiers, 157 km
23 lipca: 17. etap Embrun - L'Alpe-d'Huez, 210 km
24 lipca: 18. etap Bourg-d'Oisans - Saint-Etienne, 197 km
25 lipca: 19. etap Roanne - Montlucon, 183 km
26 lipca: 20. etap Cerilly - Saint-Amand-Montrond, 53 km (indyw. na czas)
27 lipca: 21. etap Etampes - Paryż Champs-Elysees, 143 km
Najtrudniejsze podjazdy na trasie (w nawiasie meta etapu):
6. etap (Super-Besse)
przełęcz Croix-Morand, 8 km, średnie nachylenie 5,1 proc.
podjazd do Super-Besse, 11 km, 4,7 proc.
7. etap (Aurillac)
przełęcz d'Entremont, 6,5 km, 4,7 proc.
przełęcz du Pas de Peyrol (Puy Mary), 7,8 km a 6,2 proc.
9. etap (Bagneres-de-Bigorre)
przełęcz Peyresourde, 13,2 km, 7,1 proc. (1569 m npm)
przełęcz d'Aspin, 12,1 km, 6,6 proc. (1489 m)
10. etap (Hautacam)
przełęcz Tourmalet, 17,7 km, 7,5 proc. (2115 m npm)
podjazd do Hautacam, 14,2 km, 7,2 proc. (1520 m npm)
11. etap (Foix)
przełęcz de la Crouzette, 11,6 km, 7,1 proc.
15. etap (Prato Nevoso)
przełęcz de Larche, 16,1 km, 4 proc. (1948 m npm)
podjazd do Prato Nevoso, 11,1 km, 7,1 proc. (1440 m npm)
16. etap (Jausiers)>
przełęcz Lombarde, 21,2 km, 7 proc. (2351 m nmp)
przełęcz Restefond (La Bonette), 26,7 km a 6,2 proc. (2802 m npm)
17. etap (l'Alpe d'Huez)
przełęcz Galibier, 20,9 km, 5,6 proc. (2645 m npm)
przełęcz Croix-de-Fer, 29,2 km, 5,2 proc. (2067 m npm)
podjazd do l'Alpe d'Huez, 13,3 km, 8,6 proc. (1860 m npm)
18. etap (Saint-Etienne)
przełęcz de Parmenie, 5,3 km, 7 proc.
Croix de Montvieux, 13,7 km, 5,5 proc.
Rekordy Tour de France:
najwięcej zwycięstw:
7 - Lance Armstrong (USA) 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005
5 - Jacques Anquetil (Francja) 1957, 1961, 1962, 1963, 1964
Eddy Merckx (Belgia) 1969, 1970, 1971, 1972, 1974
Bernard Hinault (Francja) 1978, 1979, 1981, 1982, 1985
Miguel Indurain (Hiszpania) 1991, 1992, 1993, 1994, 1995
3 - Philippe Thys (Belgia) 1913, 1914, 1920
Louison Bobet (Francja) 1953, 1954, 1955
Greg LeMond (USA) 1986, 1989, 1990
- najwięcej razy w czołowej trójce w klasyfikacji generalnej: osiem - Francuz Raymond Poulidor (trzy razy drugi, pięć razy trzeci) w latach 1962-1976
- najwięcej wygranych etapów: Eddy Merckx - 34, Bernard Hinault - 28, Andre Leducq (Francja) - 25, Lance Armstrong - 22 (plus trzy drużynowo), Andre Darrigade (Francja) - 22, Nicolas Frantz(Luksemburg) - 20
- najwięcej wygranych etapów w jednym wyścigu: 8 - Charles Pelissier (Francja/ 1930), Eddy Merckx (1970 i 1974), Freddy Maertens (Belgia/ 1976)
- najwięcej dni w żółtej koszulce: Eddy Merckx - 96 (w siedmiu wyścigach), Lance Armstrong - 83, Bernard Hinault - 78, Miguel Indurain - 60, Jacques Anquetil - 51
- najdłuższy wyścig: 5745 km (1926); zwycięzca, Belg Lucien Buysse przejechał trasę w 238 godz. 44 min, wyprzedzając drugiego zawodnika o godzinę i 22 minuty
- najkrótszy wyścig: 3282 km (2002)
- najdłuższy etap: 482 km z Les Sables d'Olonne do Bayonne (1919); zwycięzcą etapu był Francuz Jean Alavoine
- najwięcej liderów w jednym wyścigu: ośmiu w 1987
- najmniej liderów w jednym wyścigu: jeden - Włoch Ottavio Bottecchia (1924), Luksemburczyk Nicolas Frantz (1928), Belg Romain Maes (1935) i Jacques Anquetil (1961)
- bracia Pelissier, Henri (1923), Francis (1927) i Charles (1930) zakładali koszulki lidera, ale tylko Henri wygrał Tour
- pierwszym zawodnikiem, który założył żółtą koszulkę lidera, był Francuz Eugene Christophe - w 1919 roku; Christophe debiutował w Wielkiej Pętli w 1906 roku, a po raz ostatni (ósmy) startował w 1926 roku
- największa różnica między zwycięzcą a drugim zawodnikiem w klasyfikacji końcowej: 2 godz. 49 min. - przewaga Francuza Maurice'a Garina nad drugim kolarzem (1903); po II Wojnie Światowej - 27 min. 27 s - przewaga Fausto Coppiego nad drugim kolarzem (1947)
- najmniejsza różnica: 8 sekund między Gregiem LeMondem a Laurentem Fignonem (1989)
- w 1914 roku ostatni zawodnik, Henri Leclerc ukończył wyścig ze stratą ponad 99 godzin do zwycięzcy, Belga Philippe'a Thysa - trasa, podzielona na 15 etapów, liczyła 5287 km
- najdłuższa ucieczka indywidualna: 253 km, Albert Bourlon między Carcassonne a Luchon (1947)
- najszybszy prolog: 55,152 km/godz., Chris Boardman (1994)
- najszybsza czasówka: 54,545 km/godz., Greg LeMond (1989), Wersal - Paryż (24 km)
- najszybszy etap: 50,355 km/godz. Mario Cipollini (1999), etap Laval - Blois (194,5 km)
- najszybszy wyścig: 40,940 km/godz., Lance Armstrong (2003)
- najstarszy zwycięzca wyścigu: Firmin Lambot, 36 lat (1922)
- najmłodszy zwycięzca: Henri Cornet, 20 lat (1904)
- największa liczba startów w Wielkiej Pętli: 16, Holender Joop Zoetemelk w latach 1970-86 (raz wygrał, sześć razy był drugi, a wszystkie ukończył!)
INTERIA.PL/PAP