Szkoła piłkarska będąca pod auspicjami wielkiego Juventusu Turyn - Juventus Soccer Schools podpisała umowę z klubem AZS AWF Kraków. Zapytaliśmy rektora AWF prof. Andrzeja Klimka o to, co go nakłoniło do podjęcia rozmów dotyczących współpracy z JSS. - Wszyscy wiemy, jaki jest stan szkolenia w polskiej piłce. Dotarły do mnie informacje od rodziców chłopców uczestniczących w pierwszym letnim obozie organizowanym przez Juventus Soccer Schools, że autorzy tej inicjatywy mają właściwe podejście do tematu i dalecy są od powszechnie stosowanego w naszym kraju modelu, który na pierwszym miejscu stawia specjalistyczny trening i natychmiastowy wynik sportowy. Dlatego postanowiłem tę inicjatywę wspomóc - tłumaczy prof. Klimek. Rektor AWF dodaje, że w JSS nie ma nacisku na wynik, tylko na zabawę, stopniowy rozwój techniki młodych piłkarzy, a trenerzy starają się im wpajać właściwe nawyki ruchowe, żywieniowe itp., co powinno mieć korzystny wpływ na organizm uczestników szkolenia. Krakowska uczelnia ma sporo jednostek naukowych, których pracownicy mogą wspomóc optymalny rozwój piłkarskiego narybku. Kluczowej pomocy trenerom JSS może na przykład udzielić Zakład Fizjologii i Biochemii, w którym można przeprowadzić specjalistyczne badania pozwalające na ocenę wydolności fizycznej, zarówno tlenowej - charakteryzującej zdolności do wykonywania wysiłków długotrwałych o umiarkowanej intensywności (wytrzymałościowych), jak też beztlenowej - charakteryzującej zdolności do wykonywania wysiłków krótkotrwałych o maksymalnej intensywności (szybkościowych). Piłkarz musi bowiem posiadać optymalny poziom obu wymienionych komponentów wydolności tak, aby wytrzymał 90 minut meczu (wydolność tlenowa) oraz był szybki na boisku (wydolność beztlenowa). Prof. Klimek, jako specjalista w zakresie fizjologii sportu, w swej pracy naukowej bardzo często zajmował się problematyką poziomu zdolności wysiłkowych w wieku rozwojowym. W ramach zrealizowanego projektu badawczego przeprowadzono na przykład badania fizjologiczne z udziałem młodych piłkarzy Szkółki Piłkarskiej TS Wisła Kraków w wieku od 7 do 12 lat. Dzięki temu projektowi, dostępna jest wiedza na temat charakteru i zakresu reakcji wysiłkowych u chłopców uprawiających piłkę nożną - podkreśla rektor Klimek. W starszych grupach wiekowych planowane jest przeprowadzenie w pracowni badań wydolnościowych Zakładu Fizjologii i Biochemii AWF testów wytrzymałościowych i szybkościowych, gdyż obydwa te elementy mają kluczowe znaczenie w futbolu. Podczas biegu na bieżni, na podstawie analizy wentylacji płuc i składu wydychanego powietrza, określić będzie można wielkość maksymalnego poboru tlenu młodych piłkarzy (tzw. "pułap tlenowy") oraz poziom progu anaerobowego, które są uznanymi wskaźnikami wydolności tlenowej. Z kolei podczas 20-sekundowego testu na ergometrze rowerowym będzie można poddać ocenie poziom maksymalnej mocy anaerobowej mięśni kończyn dolnych, będący wskaźnikiem wydolności beztlenowej. W ten sposób trenerzy otrzymają precyzyjną wiedzę na temat każdego młodego piłkarza i będą mogli racjonalnie ukierunkować i zindywidualizować obciążenia treningowe. Podczas treningu w starszych grupach wiekowych będzie można wspomóc się monitorami pracy serca, dzięki czemu będzie można aplikować i kontrolować obciążenia wysiłkowe w relacji do uzyskanych wcześniej wyników badań wydolnościowych. Rektor Klimek apeluje, by odejść od wynikowego podejścia do szkolenia piłkarskiego narybku. - Działacze, trenerzy i rodzice wywierają często niezdrową presję na wyniki drużyn już we wczesnym okresie specjalizacji sportowej. W ten sposób, zamiast zachęcać, bawić i rozwijać technikę, aplikuje się niejednokrotnie zbyt duże, niedostosowane do wieku rozwojowego, obciążenia wysiłkowe, doprowadzając do przetrenowania, zniechęcenia i w efekcie do wycofywania się młodych zawodników z treningu sportowego - twierdzi. Z obserwacji profesora wynika, że na zbyt wczesnym etapie przekreśla się młode talenty np. z uwagi na ich słabsze na pewnym etapie warunki fizyczne niż u rówieśników. - Mało który z piłkarskich trenerów dzieci i młodzieży bierze pod uwagę wiek biologiczny młodego zawodnika. Porównując rówieśników, biorąc pod uwagę jedynie wiek kalendarzowy, można popełnić duże błędy, eliminując na przykład dzieci biologicznie nieco mniej dojrzałe, które rozwiną swoje talenty nieco później - podkreśla Andrzej Klimek i oferuje do pomocy specjalistów, którzy potrafią ocenić wiek biologiczny. Prof. Andrzej Klimek podkreśla możliwy szeroki zakres współpracy naukowców z krakowskiej AWF z trenerami JSS w zakresie wieloaspektowych badań i konsultacji. Do dyspozycji oprócz wspomnianego Zakładu Fizjologii i Biochemii są również specjaliści z Zakładu Medycyny Sportowej, Żywienia Człowieka, Biomechaniki, Antropologii, Psychologii i wielu innych jednostek naukowych. Wykorzystanie potencjału naukowego pracowników AWF dla potrzeb młodych piłkarzy zależy jednak od trenerów prowadzących poszczególne grupy wiekowe zawodników JSS. Autor: Michał Białoński