Pierwsze w historii mistrzostwa świata siatkarzy rozegrano krótko po wojnie, w 1949 roku - rok wcześniej niż wznowione po latach wojennej zawieruchy piłkarskie MŚ - i tylko rok później niż igrzyska olimpijskie, które po wojnie rozegrano w 1948 roku w Londynie. Siatkówki w programie igrzysk nie było, a mundial powstał po to, by zespoły z całego świata mogły spotkać się w jednym miejscu i czasie, celem wyłonienia tego najlepszego. I choć władze FIVB (światowej federacji) założyły, że podczas pierwszych MŚ zagrają zespoły ze wszystkich kontynentów, turniej odbył się w Europie i wystąpiło w nim tylko dziesięć ekip ze Starego Kontynentu. Z reprezentacją Polski włącznie, która turniej zakończyła na piątej pozycji. W Pradze, gdzie goszczono finalistów, wszystkie mecze wygrała reprezentacja Związku Radzieckiego, jak się miało później okazać, najbardziej utytułowanego (wespół z dziedziczącą po niej Rosją) kraju w historii MŚ. Co ciekawe, pierwsze turnieje finałowe MŚ rozgrywano nie w halach, jak to ma miejsce obecnie, ale na otwartych stadionach. Siatkówka do hal sportowych "schowała się" dopiero w roku 1956, gdy turniej rozgrywano we Francji. Cztery lata wcześniej władze FIVB zadecydowały o rozegraniu nie tylko turnieju panów, ale też zmagań siatkarek. I tak oba mundiale aż do 1978 roku rozgrywano w tych samych krajach (za wyjątkiem turnieju mężczyzn w Czechosłowacji w 1966 roku, kobiety zmierzyły się rok później w Japonii). Pierwsze drużyny spoza Europy, które wzięły udział w mistrzostwach świata to - co dziś może budzić spore zdziwienie - Liban i Indie - finaliści MŚ w 1952 roku. Amerykanie, którzy na początku XX wieku siatkówkę wymyślili i ustalili jej zasady, zadebiutowali na mundialu dopiero w 1956 roku w Paryżu. W swoim pierwszym występie nie zachwycili, zajęli szóste miejsce i przegrali m.in. prestiżowe starcie ze Związkiem Radzieckim 0:3. Nikita Chruszczow na łamach gazet gratulował swoim rodakom triumfu z USA, ale złota Rosjanie nie wzięli. Tym razem najlepsza okazała się Czechosłowacja, a "Biało-Czerwoni" znaleźli się - po wspaniałym początku turnieju i pięciu zwycięstwach z rzędu - tuż za podium. Amerykanów pokonali bez straty seta. Kolejne turnieje finałowe potwierdzały dominację Europy wschodniej na siatkarskich arenach. ZSRR triumfowało w czterech z pięciu pierwszych finałów MŚ, a do połowy lat 80. złoto brały też Czechosłowacja, NRD i Polska. Już w 1960 roku MŚ opuściły Stary Kontynent i odbyły się w Brazylii pod hasłem "siatkarskiej gorączki", ale "Canarinhos" na sukcesy musieli jeszcze czekać dwie dekady. Pierwszym zespołem spoza Europy, który wdrapał się na podium mistrzostw świata, byli w 1970 roku Japończycy. W Sofii Samurajowie prezentowali się kapitalnie, zyskali miano mistrzów techniki i dali się wyprzedzić tylko rewelacyjnym Niemcom Wschodnim i gospodarzom. Późniejsze edycje MŚ przyniosły brązowe krążki także Kubańczykom i Argentyńczykom, a w 1982 roku pierwszy medal - od razu srebrny - wzięła rodząca się potęga z Brazylii. Złoto? Ten kolor zarezerwowany był dla ZSRR i dopiero w 1986 roku we Francji, która ma w historii siatkówki bardzo ważne miejsce - przełamany został dyktat Europy. Złoty medal wzięli Amerykanie, którzy po drodze po tytuł najpierw ograli świetną Brazylię (3:0), by w finale wziąć rewanż na ZSRR za porażkę w grupie (3:1). Lata 90. przyniosły zmiany w technice gry i dekadę dominacji Włochów, którzy pod wodzą Julio Velasco wygrywali turnieje w 1990, 1994 i 1998 roku, zyskując miano "Il generazione di fenomeni" ("Pokolenia geniuszów"). Jednym z filarów - najpierw w roli zawodnika, a później trenera - był późniejszy trener polskiej kadry, Andrea Anastasi. Początek XXI wieku przyniósł zmiany w przepisach gry oraz zakończenie dominacji Włochów, od 2002 roku na parkietach świata rządziła Brazylia pod wodzą Bernarda Rezende. "Canarinhos" wygrywali MŚ w Argentynie, Japonii i Włoszech, jako pierwszy zespół w historii triumfując w MŚ na trzech różnych kontynentach. Złota dekada Brazylii zakończyła się w 2014 roku w katowickim Spodku. To w Polsce Canarinhos znaleźli pogromców, w finale MŚ przegrali z "Biało-Czerwonymi" 1:3 (25:18, 22:25, 23:25, 22:25), a złoto znów wróciło do Europy. Polacy odzyskali tytuł po 40 latach, a turniej przeszedł do historii także pod jednym względem. Mecz otwarcia rozegrano - jak w początkach siatkarskich mundialu - na stadionie. Starcie Polaków z Serbami na PGE Narodowym obejrzało na żywo ponad 61 500 widzów, co jest po dziś dzień rekordem frekwencji na meczu MŚ. Medaliści mistrzostw świata siatkarzy (edycja/rok/gospodarz/złoto/srebro/brąz): I (1949 - Czechosłowacja) ZSRR Czechosłowacja BułgariaII (1952 - ZSRR) ZSRR Czechosłowacja BułgariaIII (1956 - Francja) Czechosłowacja Rumunia ZSRRIV (1960 - Brazylia) ZSRR Czechosłowacja RumuniaV (1962 - ZSRR) ZSRR Czechosłowacja RumuniaVI (1966 - Czechosłowacja) Czechosłowacja Rumunia ZSRRVII (1970 - Bułgaria) NRD Bułgaria JaponiaVIII (1974 - Meksyk) Polska ZSRR JaponiaIX (1978 - Włochy) ZSRR Włochy KubaX (1982 - Argentyna) ZSRR Brazylia ArgentynaXI (1986 - Francja) USA ZSRR BułgariaXII (1990 - Brazylia) Włochy Kuba ZSRRXIII (1994 - Grecja) Włochy Holandia USAXIV (1998 - Japonia) Włochy Jugosławia KubaXV (2002 - Argentyna) Brazylia Rosja FrancjaXVI (2006 - Japonia) Brazylia Polska BułgariaXVII (2010 - Włochy) Brazylia Kuba SerbiaXVIII (2014 - Polska) Polska Brazylia NiemcyXIX (2018 - Włochy/Bułgaria) ? ? ? Ważną informacją przed tegorocznym mundialem, który będzie już dziewiętnastym w historii, będzie statystyka gospodarzy. Po raz pierwszy w historii MŚ rozegrane zostaną w dwóch krajach (Włochy i Bułgaria) oraz aż w dziewięciu miastach. Włoskich - Rzymie, Florencji, Bari, Bolonii, Mediolanie i Turynie, gdzie odbędą się mecze finałowe - oraz bułgarskich - Sofii, Warnie i Ruse. Wzorem polskich MŚ, Włosi zainaugurują turniej pod gołym niebem. W Rzymie na Foro Italico podejmą Japonię. W tym czasie Bułgarzy w Warnie stawią czoła Finlandii. Oba spotkania rozpoczną się w niedzielę około godziny 19:30 czasu polskiego. Gospodarze w całej historii mistrzostw świata zdobywali złoty medal przed własną publicznością tylko cztery razy. Sztuki tej dokonali dwa razy mistrzowie ze Związku Radzieckiego (1952 i 1962), a po jednym Czechosłowacy (1966) i Polacy (2014). W XXI wieku tylko "Biało-Czerwoni" potrafili przekuć siatkarskie szaleństwo na sukces, a kibiców jako współautorów sukcesu wskazywali sami siatkarze, selekcjoner Stephane Antiga i.. trener Rosjan Władimir Alekno. Słynny szkoleniowiec przyznał w jednym z wywiadów, że bez polskich fanów gospodarze nie wzięliby złota. Powtórka z rozrywki w tym roku marzy się Włochom, ale ich podejścia do złota na własnych śmieciach dwa razy kończyły się fiaskiem. W 1978 roku byli blisko, jednak w finale musieli uznać wyższość ZSRR (0:3). W roku 2010, pamiętnym ze względu na mętny regulamin turnieju, Azzurri zajęli miejsce tuż za podium. Siatkarski świat uznał to za sprawiedliwy rezultat, bo drabinka MŚ zdecydowanie sprzyjała jednej drużynie. Italii. Jak będzie w tym roku? Gospodarze siatkarskich MŚ (liczba turniejów/kraj/edycje): 3 - Włochy (1978, 2010, 2018)2 - Czechosłowacja (1949, 1966)2 - ZSRR (1952, 1962)2 - Francja (1956, 1986)2 - Brazylia (1960, 1990)2 - Argentyna (1982, 2002)2 - Japonia (1998, 2006)2 - Bułgaria (1970, 2018)1 - Meksyk (1974)1- Grecja (1994)1 - Polska (2014) W klasyfikacji wszech czasów siatkarskich mistrzostw świata rządzą oczywiście Rosjanie, którzy dziedziczą po czasach ZSRR sześć złotych medali i łącznie dwanaście krążków. Po rozpadzie ZSRR Sborna nie jest już tak straszna dla rywali, na koncie ma tylko jeden medal zdobyty w 2002 roku w Argentynie. Kolejne miejsca za Rosją należą do Włochów i Brazylijczyków, czyli dwóch generacji mistrzów, którzy zdominowali rywalizację pod koniec XX i na początku XXI wieku. Wysoko są Czesi, dziś mający problemy z zakwalifikowaniem się do finałów MŚ, a dekady temu zespół kompletny i bardzo utytułowany. Dwa złote medale mają na koncie "Biało-Czerwoni", piąta ekipa w historii mundiali. Swoje miejsce w historii mają też np. Rumuni i Holendrzy, którzy w ostatnich latach sukcesami na siatkarskich arenach szczycić się nie mogą. Klasyfikacja medalowa siatkarskich MŚ (pozycja/drużyna/złoto/srebro/brąz/razem): 1. Rosja 6 3 3 122. Brazylia 3 2 0 53. Włochy 3 1 0 44. Czechy 2 4 0 65. Polska 2 1 0 36. Niemcy 1 0 1 26. USA 1 0 1 28. Kuba 0 2 2 48. Rumunia 0 2 2 410. Bułgaria 0 1 4 511. Serbia 0 1 1 212. Holandia 0 1 0 113. Japonia 0 0 2 214. Argentyna 0 0 1 114. Francja 0 0 1 1