Kraje komunistyczne tylko dwa razy były futbolowymi mistrzami Europy. Zdarzyło się to na samym starcie tej imprezy - w 1960 roku kiedy w Paryżu turniej - jeszcze pod nazwą Puchar Narodów - wygrał Związek Radziecki. To były zresztą najlepsze mistrzostwa Europy krajów tzw. demokracji ludowej, bo drugie miejsce zajęła Jugosławia a trzecie - Czechosłowacja. W 1976 mistrzostwo zdobyli Czechosłowacy po wspaniałej serii rzutów karnych i niezapomnianym strzale Panenki.Potem nie było już tak dobrze, a kiedy w 1989 nastała tzw. Jesień Ludów i upadł komunizm - całkiem zrobiło się licho. Trudności gospodarcze, kłopoty z transformacją sprawiły, że ogólnie ta część Europy stała się futbolowym zaściankiem, terenem hodowlanym gdzie największe piłkarskie talenty wzmacniają kraje Europy Zachodniej. Strefa Euro - zaprasza Paulina Czarnota-Bojarska i goście - Oglądaj! Co po upadku komunizmu udało się na Euro osiągnąć krajom byłego Układu Warszawskiego (plus Jugosławii, która w nim nie była)? Niewiele.1992W tamtym turnieju grało tylko osiem drużyn. Po raz pierwszy w turnieju pokazała się zjednoczona reprezentacja Niemiec. O jej sile stanowili zawodnicy wychowani w RFN, ale kadra pomieściła również największe talenty z Niemieckiej Republiki Demokratycznej: pomocników Matthiasa Sammera, Thomasa Dolla i napastnika Andreasa Thoma. Największą karierę zrobił Sammer - w świat wybił się z Dynama Drezno, apogeum formy osiągnie za cztery lata. Doll rozwinął się w największym enerdowskim porcie - Rostocku, ale do HSV w 1990 roku przeszedł już z Dynama Berlin. Thom, król strzelców enerdowskiej Oberligi w Dynamie Drezno. Wszyscy trzej zagrali w przegranym finale z Danią. Dania wtedy wygrała, ale pierwotnie miała grać silna Jugosławia. Została jednak wykluczona w ramach sankcji ONZ za prowadzenie działań wojennych w Bośni. Przechylającym się powoli na bok potężnym statkiem okazała się Wspólnota Niepodległych Państw choć jeszcze w eliminacjach walczyła jako Związek Radziecki. Po grupowych remisach z Niemcami i Holandią miała nadzieję na coś więcej, ale te nadzieje rozbiła - dosłownie - Szkocja. Skończyło się 0-3.1996W angielskim turnieju zagrało po raz pierwszy szesnaście państw, aż pięć przyjechało z Europy wschodniej. Bułgaria z Christo Stoiczkowem dwa lata wcześniej zajęła czwarte miejsce na świecie, Rumunia z Gheorge Hagim też była rewelacją tamtego mundialu, ale w 1996 oba kraje były w grupie tłem dla Francuzów i Hiszpanów, Rumunia nie zdobyła nawet punktu. Lepiej poszło Chorwacji, która w ćwierćfinale odpadła z Niemcami, ale rewelacją była reprezentacja Czech, która zdobyła wicemistrzostwo. W grupie Czesi okazali się lepsi od Włochów i Rosjan, w ćwierćfinale ograli świetną Portugalię z Figo, Rui Costą czy Fernando Couto. W półfinale w karnych ograli Francuzów, dopiero w finale nie dali rady Niemcom, o wszystkim zdecydował tzw. "złoty gol", który przerwał dogrywkę. Cały świat usłyszał wtedy o Pavle Nedvedzie, Karelu Poborskym czy Radku Bejblu. Relacja audio z każdego meczu Euro tylko u nas - Słuchaj na żywo! Największą karierę na Euro zrobił jednak chłopak z Drezna - wspomniany już Matthias Sammer. Okrzyknięty "nowym Beckenbauerem" (ma wyrost) dostał potem "Złotą Piłkę" magazynu "France Football".2000Na turniej finałowy przyjechały cztery reprezentacje (Rumunia, Jugosławia - czyli Serbia, Słowenia i Czechy). Rumuni potrafili wyprzedzić w grupie Anglików i Niemców a ich zwycięski mecz 3-2 z dumnymi synami Albionu to klasyka. Nie pomógł nawet atak Owen - Shearer. Z grupy wyszła też Jugosławia, świat zapamiętał dramatyczny remis 3-3 z sąsiednią Słowenią, która odłączyła się od niej dziewięć lat wcześniej. Czesi tym razem statystowali.W ćwierćfinałach oba zespoły z dawnego bloku wschodniego zostały ustawione do pionu. Totti i Inzaghi wybili z głowy Rumunom chęć na coś więcej. Jugosławia w meczu z Hiszpanią honorową bramkę zdobyła w ostatniej minucie. Wcześniej straciła sześć... 2004Rosjanie, Chorwaci, Bułgarzy i Łotysze nie wyszli z grupy będąc tylko tłem. Rewelacją za to byli Czesi, którzy przywieźli do Portugalii fantastyczną reprezentację, która miażdżyła wszystkich równo. Wieża z przodu czyli Jan Koller, błyskotliwi Milan Baros i Vladimir Smicer - budzili zachwyt. Czesi przejechali się po Łotyszach, Holendrach, Niemcach a w ćwierćfinale - po Duńczykach, tych ostatnich rozbijając 3-0. Niektórzy typowali ich na mistrzów Europy, ale w półfinale sposób na nich znaleźli grający antyfutbol późniejsi sensacyjni zwycięzcy - Grecy. Niemniej gdyby Polska kiedykolwiek zagrała taki turniej jak Czesi piętnaście lat temu - pieścilibyśmy go we wspomnieniach...2008Debiut Polski na Euro - mimo dobrych eliminacji - okazał się słaby. Tak jak Czesi i Rumuni nie zdołali wyjść z grupy. W ćwierćfinale znaleźli się za to Chorwaci, którzy po zwycięstwie w grupie z Polską w ćwierćfinale odpadli po karnych z Turcją. Największą sensacją okazała się Rosja, który po wyjściu z grupy złoiła Holandię 3-1, decydująca okazała się dogrywka, w której Andriej Arszawin i spółka zdobyli dwa gole. W półfinale nie mieli szans z Hiszpanią, ale to przecież była ta rodząca się wielka Hiszpania... 2012Po raz pierwszy byłe państwa bloku wschodniego gościły Euro (byłego, bo kiedy jeszcze istniał, Jugosławia była gospodarzem w 1976 roku). Niestety nie popisały się - Ukraina i Polska odpadły już w rozgrywkach grupowych, podobnie jak Rosja i Chorwacja. Z grupy wyszły tylko Czechy bijąc Polskę we Wrocławiu 1-0. Jako ostatni przedstawiciel Europy Wschodniej polegli w ćwierćfinale z Portugalią a załatwił ich Cristiano Ronaldo;2016 Jedyny raz w historii najlepszym krajem z państw dawnego bloku wschodniego okazała się Polska. We francuskim turnieju zaprezentowała się ich rekordowa ilość, ale w większości znowu były tylko statystami. W grupie odpadły debiutująca Albania a także Rumunia, Słowacja, Rosja, Ukraina i Czechy. Oprócz Polski z grupy wyszły także Węgry i Chorwacja, ale w 1/8 finału - imprezie po raz pierwszy brały udział 24 reprezentacje - nie zdobyły bramki i też odpadły. Najlepiej zaprezentowała się Polska, która w ćwierćfinale, po rzutach karnych - odpadła z późniejszym mistrzem Europy - Portugalią. 2020W ćwierćfinałach znaleźli się Czesi i Ukraińcy, obie ekipy z trzecich miejsc. Czesi zagrają z Duńczykami, Ukraińcy - z Anglikami. Czy ktoś może przebić się do strefy medalowej?